Wanneer is het nodig een beroep te doen op de speciale kleuren HKS en Pantone? Wat zijn de verschillen tussen de twee systemen? En in welke gebieden worden naast de CMYK-kleurruimte altijd steunkleuren gebruikt? En hoe maak je ze correct voor drukwerk? Hier vind jij de antwoorden.
Waar heb je speciale kleuren voor nodig zoals HKS en Pantone?
Voor bepaalde grafische toepassingen zijn voor het drukken speciale kleuren (HKS en Pantone) vereist, die naast CMYK in een vijfde of zesde inkt unit op de basis worden aangebracht. Dat komt omdat niet elke kleur kan worden gemengd uit de gewone componenten van vierkleurendruk.
Speciale kleuren worden vooral gebruikt bij de productie van verpakkingen, bij de vervaardiging van fijn drukwerk of corporate design concepten. Dat wil zeggen, voor logo’s of andere elementen die door middel van kleur herkenning oproepen, niet voor beeldrealistisch drukwerk. Het zijn kant-en-klare steunkleuren, die dus een uniforme kleurweergave garanderen, waar ook ter wereld. Het bekendste en meest voorkomende steunkleurensysteem ter wereld komt van Pantone, terwijl HKS zeer gangbaar is in Duitstalige landen. Beide presenteren hun kleurenpalet op speciale trays, die beschikbaar zijn in verschillende versies voor de meest voorkomende papiersoorten en de grootste industrieën.
Pantone
Het Pantone kleurensysteem werd in 1963 gecreëerd door Lawrence Herbert met als doel gestandaardiseerde kleuren te leveren aan grafische ontwerpers en de industrie. Inmiddels zijn er verschillende kleurenwaaiers voor de meest uiteenlopende toepassingsgebieden in de drukkerij- en grafische industrie. Er worden drie soorten papier in aanmerking genomen: gestreken (C) en ongestreken (U). Voor het drukken op de verschillende papiersoorten wordt dezelfde kleurenmix gebruikt, maar de resultaten variëren. Pantone 100, bijvoorbeeld, ziet er op gestreken papier anders uit dan op ongestreken papier. Het bindende karakter van het kleurenrecept blijft echter altijd hetzelfde. Het basissysteem, het Pantone Matching System, omvat 1.755 steunkleuren. De CMYK-kleurenwaaier van de Plus-serie toont 2.868 kleuren die met CMYK kunnen worden weergegeven. Daarnaast zijn er vele andere systemen die bepaalde speciale kleurgroepen vertegenwoordigen, zoals metallic of neon. Er zijn ook aparte kleurengidsen gemaakt voor speciale ontwerpgebieden zoals de kleding- en architectuursector.
HKS
De naam van het HKS Warenzeichenverband e.V. is afgeleid van haar oprichters: Hostmann-Steinberg Druckfarben, Kast + Ehinger Druckfarben en H. Schmincke & Co. De vereniging produceert al sinds 1968 steunkleuren. De 88 basiskleuren, elk met 39 tinten, resulteren in een totaal van 3.520 steunkleuren, die zijn samengevat in de HKS kleurenwaaier. Omdat elke kleur een ander effect heeft op verschillende papiersoorten, zijn er verschillende benamingen die voor de respectieve papiersoorten worden gespecificeerd: HKS K voor kunstpapier, d.w.z. gestreken papier, en HKS N voor ongestreken papier. Elke kleur krijgt een codenummer en de afkorting van de desbetreffende papiergroep, zodat een uniform systeem ontstaat. Voorbeeld: HKS 1 is zachtgeel. Als de mengverhouding zou worden overgezet naar CMYK, zou dit leiden tot ongeveer de volgende samenstellingen voor de afzonderlijke papiergroepen:
HKS 1 N: 0.5.60.0
HKS 1 K: 0,10,60,0
Door de interactie tussen de gemengde inkt en het draagvlak is het resultaat op de verschillende papiersoorten hetzelfde. Dit zorgt ervoor dat de gewenste kleurtoon er altijd hetzelfde uitziet op de verschillende papiersoorten. Dit is nog een reden waarom wij bij FLYERALARM HKS-spotkleuren gebruiken.
Beperkte toegang tot Pantone-kleuren in Adobe-toepassingen
Vanaf 16 augustus 2022 worden de voorgeïnstalleerde kleurbibliotheken van het Pantone-palet in Adobe-toepassingen zoals Photoshop, Illustrator en InDesign geleidelijk stopgezet. De reden hiervoor is een aanpassing van de licenties van Pantone bij Adobe. Na november 2022 zullen dus alleen de volgende drie kleurenkaarten beschikbaar zijn:
Pantone + CMYK gecoat
Pantone + CMYK ongecoat
Pantone + metallic gecoat
Wat betekent dit voor jou?
Door de licentie aanpassing heb jij een nieuwe betaalde Pantone Connect licentie nodig. Om dit aan te schaffen, installeer je de Pantone Connect plug-in onder Adobe Exchange. Als je vragen hebt, neem dan contact op met FLYERALARM Support.
Overigens: Op de Adobe help pagina’s vind je meer informatie over het werken met Pantone kleurenkaarten in oudere Adobe CC en Adobe CS versies. Leer meer over het afdrukken van steunkleuren in Photoshop, het werken met kleurstalen in InDesign of Pantone Plus-kleurenbibliotheken in Illustrator.
Handmatig Pantone-spotkleuren aanmaken voor drukwerk
Om handmatig Pantone-spotkleuren te maken, gebruik je een Pantone-kleurenwaaier om de exacte kleurwaarde voor jouw drukwerk te selecteren. Ga dan als volgt te werk:
- Maak een 5e kleurkanaal.
- Maak een nieuwe steunkleur.
- Benoem de steunkleur met de exacte Pantone-waarde die jij kan aflezen in jouw Pantone-kleurenwaaier.
Let op de correcte spelling!
Wanneer je de Pantone-kleurwaarde noemt, moet je deze correct spellen! Zelfs kleine cijferfouten, een ontbrekende spatie of het gebruik van kleine letters in plaats van hoofdletters kunnen al leiden tot kleurveranderingen.
De juiste benaming volgt het schema: PANTONE-nummer C of U
In dit voorbeeld zou PANTONE Red 032 C de juiste naam zijn voor de rode kleur. De blauwe tint heet terecht PANTONE 302 C. Of u nu een “C” nodig heeft voor Coated (gecoat papier, glad oppervlak) of een “U” voor Uncoated (ongecoat papier/ruw oppervlak), raadpleeg de datasheet van jouw printproduct van FLYERALARM.
